MENU
Prace przy budowie infrastruktury kolejowej w Żaganiu. Fotografia opisana na rewersie jako Sagan 1912

Dodał: Popski° - Data: 2020-06-17 13:20:41 - Odsłon: 730
Rok 1912


Żagań to duża, lecz podupadła stacja węzłowa, dawniej siedmiokierunkowa: na Jelenią Górę, Legnicę, Głogów, Nową Sól, Tuplice, Żary, Gubin. Obecnie nie istnieje już wyjazd na Zebrzydową (Jelenią Górę), a wyjazd w kierunku Nowej Soli pozostaje nieprzejezdny (koniec linii tuż przed mostem na Bobrze). Ruch pasażerski prowadzony jest jedynie na linii z Miłkowic do Żar, natomiast towarowy dodatkowo w kierunku Jankowej Żagańskiej, Głogowa i Bieniowa.

Pierwotnie stacja w Żaganiu nie miała charakteru węzłowego. Miasto, podobnie jak Głogów i Szprotawa, zostało pominięte w planach budowy kolei relacji Wrocław – Berlin. Tym samym powstała konieczność budowy połączenia kolejowego łączącego powyższe miasta z "berlinką". Budową odnogi zajęła się spółka Dolnośląska Kolej Boczna. Pierwsza linia przebiegająca przez Żagań to trasa Jankowa Żagańska – Głogów, oddana do użytku 1 października 1846 roku. Stację w Żaganiu ulokowano na południe od miasta poza zakolami Bobru aby uniknąć budowy kosztownych przepraw mostowych. Następne połączenie kolejowe zrealizowano dopiero 30 lat później gdy 31 grudnia 1871 roku otwarto połączenie Żagań – Żary, które w następnym roku przedłużono przez Tuplice do Halle w Niemczech. Ważne znaczenie dla rozwoju węzła kolejowego miało oddanie do użytku skrótowego odcinka linii Wrocław – Berlin, tj. odgałęzienia Jasień – Miłkowice zbudowanego przez państwową spółkę NME (Kolei Marchijską). Budowana linia z reparacji francuskich po wojnie 1871 r. pozwoliła na wprowadzenie na tej linii rekordowych prędkości rozkładowych (160 km/h w 1939 r.). Otwarcie nastąpiło 15 maja 1875 roku. Dzięki temu przez węzłową stację Żagań, rozbudowywaną od 1874 r. zaczęły przejeżdżać pociągi ekspresowe i pospieszne o ponadregionalnym charakterze (od 1897 roku pociągi ekspresowe czy pospieszne relacji Wrocław – Berlin kursowały tylko po skrótowym odcinku, starym szlakiem kolei Dolnośląsko – Marchijskiej jeździły już jedynie dalekobieżne pociągi osobowe). Pierwszy gmach dworca zniszczył w 1876 r. pożar. Obecny budynek dworca (trzeci z kolei) zbudowany został w 1913 r. Po upaństwowieniu kolei w połowie 80. XIX w. przystąpiono do budowy linii Nowa Sól - Kożuchów - Żagań. Odcinek Kożuchów - Żagań otwarto 1 października 1890 r., przy czym od wspólnego mostu na Bobrze do Żagania linia biegła równolegle do trasy ze Szprotawy. Ostatnią chronologicznie linią doprowadzoną do Żagania była Kolej Doliny Bobru na odcinku z Zebrzydowej przez Świętoszów do Żagania uruchomiona przez koleje pruskie KPEV 1 sierpnia 1905 r. Wycofujące się pod koniec wojny wojska niemieckie zdemolowały większość przepraw wodnych w okolicy Żagania. Pierwszą odbudowaną magistralą była linia z Leszna przez Głogów do Żagania przekuta na szerokotorową (na jednym torze) - stacja w Żaganiu była jednym z głównych punktów koncentracji zaopatrzenia dla wojska. Stację w Żaganiu PKP przejęły od Armii Czerwonej 20 sierpnia 1945 r. Rozpoczęła się odbudowa linii wokół Żagania, z tym że układ głównych linii skierowanych na Berlin stracił sens. Izolacja granicy sprawiła że dawne linie magistralne stały się lokalnymi, służąc często tylko do zaopatrzenia ukrytych w lasach garnizonów. Odbudowa wyglądała tak, że w latach 50. wszystkie linie wokoło Żagania nie miały już drugiego toru. Przez lata uprzemysłowiony region Żagania był eksploatowany bez większych inwestycji, stąd wyczerpujące się pokady węgla brunatnego i glin przestały być opłacalne. Ruch towarowy mocno podtrzymywały względy militarne (leśne bazy wojskowe), dlatego w latach 1982-1986 gruntownie zmodernizowano stację w Żaganiu - wymieniona została nawierzchnia większości torów i urządzenia sterowania ruchem, które zabudowano m.in. na nastawni Żg (przekaźnikowe typu PB), a w ambitnych planach w latach 1992-2000 miano zelektryfikować cały węzeł. Początek lat 90. położył jednak cały przemysł w tej części woj. lubuskiego przez co zawieszano kolejne połączenia - do Zebrzydowej w 1991 r., Kożuchowa w 1993 r. , osobowe do Jankowej w 1999 r. Od tego czasu potężną stację w Żaganiu dotknął marazm.

Stację w Żaganiu można podzielić na część pasażerską oraz grupy towarowe. Część pasażerską stanowi 5 dwukrawędziowych peronów, połączonych przejściem podziemnym z budynkiem dworca oraz wyjściem w kierunku ulicy Kolejowej. Układ torowy zapewnia dość dużą uniwersalność, choć nie jest możliwy wyjazd z każdego peronu w każdym kierunku. Za peronami w kierunku zachodnim następuje rozwidlenie na 3 grupy torowe. Najmniejsza jest grupa południowa, na którą składają się tylko 3 tory główne - zapewnia ona wyjazd pociągów na linię w kierunku Jankowej Żagańskiej. W środku znajduje się tzw. grupa "B", złożona z 9 torów głównych. Dawniej znajdowała się tutaj górka rozrządowa, po której pozostały tylko tarcze oraz ruina nastawni "Żg2". Część torów została zakończona kozłami oporowymi, nastąpiła rozbiórka głowicy rozjazdowej. Ostatnią z grup jest grupa "A", obsługująca wyjazd w kierunku Bieniowa. Również i tutaj znajdowała się górka rozrządowa, na której tory zostały już rozebrane. Zachowała się natomiast grupa torów kierunkowych 211-218. Zlikwidowano nastawnię "Żg1", która odpowiadała za rozrząd składów z górki. Pomiędzy grupą A i B znajduje się nieczynna lokomotywownia wachlarzowa, która przeszła do historii głównie dzięki utrzymywanym w tym rejonie lokomotywom spalinowym (m.in. serii ST44 i SU46). Na przełomie lat 2009 i 2010 została ona zamknięta i postawiona w stan likwidacji. Wokół lokomotywowni znajduje się również kilkanaście torów trakcyjnych, zapewniających obsługę pojazdów trakcyjnych. (moose - różne źródła)

  • /foto/406/406845m.jpg
    1905 - 1906
  • /foto/8765/8765446m.jpg
    1912
  • /foto/8765/8765448m.jpg
    1912
  • /foto/5479/5479005m.jpg
    1945
  • /foto/6261/6261655m.jpg
    2016
  • /foto/9425/9425411m.jpg
    2021
  • /foto/10642/10642936m.jpg
    2023
  • /foto/10642/10642937m.jpg
    2023
  • /foto/10642/10642938m.jpg
    2023

www.ebay.de

Poprzednie: Stacja kolejowa Żagań Strona Główna Następne: Stacja kolejowa Żagań