MENU
Dwór od strony zachodniej

Dodał: info@tomekzuk.com° - Data: 2020-08-03 14:44:51 - Odsłon: 458
28 czerwca 2020


Miejscowość Jabłonów leży przy drodze lokalnej, prowadzącej z Jelenina do Brzeźnicy. Od północnego wschodu otacza dwór podwórze gospodarcze, a od północnego zachodu szczątkowo zachowany park.

Pierwsza wzmianka na temat wsi pochodzi z połowy XIII wieku. Stała się wówczas dona­cją dla zakonu augustianów uczynioną przez książąt żagańskich i pozostawała w ich rękach do czasu sekularyzacji. Pod koniec XVII wieku zbudowano barokową rezydencję dla opa­ta żagańskiego. Tuż obok postawiono obszerny budynek pełniący rolę kuchni. W 1752 roku dwór poddano remontowi. Zapewne w 2. poł. XVIII wieku założono park krajobra­zowy. W 1810 roku nastąpiła kasata zakonu augustianów, a pozostające w ich rękach ma­jątki przeszły pod zarząd domen królewskich. Majątek w Jabłonowie do 1945 roku był własnością państwa pruskiego, wydzierżawianą poszczególnym urzędnikom królewskim. W 2. poł. XIX wieku, kiedy zarządzał nim von Sametzki, nastąpiła dobudowa skrzydła za­chodniego. Po nim, do roku 1945, rezydował w Jabłonowie Maxymilian Kinitz.

Dwór zbudowany został na planie prostokąta z aneksem od zachodu. Jest to budowla mu­rowana, tynkowana, częściowo podpiwniczona, zamknięta dachem mansardowym, kry­tym dachówką ceramiczną karpiówką. Elewacja frontowa, południowa jest ośmioosio­wa, z czego trzy osie zachodnie przypadają na część rozbudowaną w 2. poł. XVIII wieku. Z pozostałych pięciu osi trzy środkowe są lekko zryzalitowane i podkreślone w partii da­chu trójkątnym naczółkiem. Naroża całej fasady oraz pozornego ryzalitu urozmaicają wy­rabiane w tynku pasy boniowań. Trzecią oś od strony zachodniej zajmuje w przyziemiu wejście do wnętrza poprzedzone wyżej balkonem. Pierwotne, główne wejście mieściło się w osi środkowej partii zwieńczonej tympanonem. Obecnie także jest ono czytelne, choć nie pełni swojej dawnej funkcji. Jest to otwór zamknięty półkoliście, obwiedziony gładką opaską. Nad wejściem widoczny jest kartusz z herbem opackim i datą „1752”. Z zachowa­nej fragmentarycznie stolarki drzwiowej można przypuszczać, że była dwuskrzydłowa, ra­mowo-płycinowa z półkolistym nadświetlem podzielonym wachlarzowo ułożonymi szpro­sami. Podziały horyzontalne dworu wyznaczają cokół, gzyms międzykondygnacyjny oraz szeroki pas gzymsu wieńczącego. Obecnie wejście do dworu znajduje się od strony podwó­rza, w trzeciej osi zachodniej przyziemia.

Elewacja północna jest siedmioosiowa, niesymetryczna, mieszcząca wejścia w osi trzeciej i siódmej. Dodatkowo oś trzecia od zachodu podkreślona została w partii dachu małą wy­stawką zamkniętą trójkątnym daszkiem. Oprócz okien podziały pionowe wyznaczają tak­że boniowane pasy narożne oraz międzyokienne. Gzyms międzykondygnacyjny w partii dobudowanego skrzydła założony został nieco wyżej niż w pozostałej części tej elewacji. Otwory okienne są – tak jak i w fasadzie – prostokątne, otoczone gładkimi opaskami. Ele­wacja wschodnia jest czteroosiowa. Dwie osie środkowe w formie pseudoryzalitu zamyka w partii dachu trójkątny naczółek przepruty owalnym otworem doświetlającym i wentylu­jącym poddasze. Naroża elewacji oraz psedoryzalitu otrzymały pasowe boniowania. Otwo­ry okienne są prostokątne, opracowane analogicznie jak w fasadzie. Elewacja wschodnia jest dwuosiowa, utrzymana w charakterze całego obiektu. Starsza część dworu opata jest dwutraktowa, posadowiona nieco niżej niż część dobudowana w połowie XVIII wieku. Parter oprócz korytarza, składał się pierwotnie z siedmiu sal, podzielonych współcześnie na mniejsze lokalności. Klatka schodowa mieści się w korytarzu biegnącym w części dobudo­wanej. Na piętro prowadzą drewniane schody z podestem i tralkową balustradą. Część do­budowana jest trójtraktowa i składa się generalnie z trzech dużych sal. W obiekcie nie za­chował się pierwotny wystrój ani wyposażenie wnętrz.

Po II wojnie światowej dobra zostały przejęte przez Skarb Państwa w zarządzie PGR. Od początku lat 90. XX wieku administratorem została Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, a obecnie stanowi własność prywatną.
Opis zaczerpnięto ze strony Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

  • /foto/3560/3560814m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/7561/7561975m.jpg
    1903
  • /foto/10015/10015903m.jpg
    1905 - 1910
  • /foto/9081/9081685m.jpg
    1910
  • /foto/10064/10064062m.jpg
    1910
  • /foto/7827/7827651m.jpg
    1910 - 1913
  • /foto/10015/10015895m.jpg
    1910 - 1913
  • /foto/9605/9605311m.jpg
    1910 - 1914
  • /foto/3428/3428921m.jpg
    1911
  • /foto/8542/8542599m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/3673/3673221m.jpg
    1920 - 1930
  • /foto/10015/10015733m.jpg
    1928 - 1930
  • /foto/10070/10070081m.jpg
    1930
  • /foto/10211/10211380m.jpg
    1930 - 1937
  • /foto/263/263641m.jpg
    1990 - 2000
  • /foto/3275/3275385m.jpg
    2012
  • /foto/3275/3275386m.jpg
    2012
  • /foto/5709/5709787m.jpg
    2012
  • /foto/8783/8783753m.jpg
    2020
  • /foto/8785/8785140m.jpg
    2020

info@tomekzuk.com°

Poprzednie: Lutynka Strona Główna Następne: Piękna Dolina